In veel bouwcontracten en daarbij behorende voorwaarden, zie bijvoorbeeld de AVA 2013 en UAV 2012, is standaard een zogenoemd arbitragebeding opgenomen. Het arbitragebeding bepaalt dat een geschil tussen partijen moet worden voorgelegd aan een arbitrage instituut, bijvoorbeeld de Raad van Arbitrage voor de Bouw. Indien zich alsdan een geschil voordoet, moeten de betrokken partijen zich tot het arbitrage instituut wenden. Leggen zij de zaak toch voor aan de gewone rechter, dan zal deze zich onbevoegd moeten verklaren.

Wat is eigenlijk het verschil tussen een arbitrage en een gewone procedure? Een arbitrage betreft een in de wet verankerde vorm van particuliere rechtspraak. Een deskundige onafhankelijke arbiter doet een uitspraak over een geschil. In geval van een gewone procedure wijst een overheidsrechter een vonnis. Naast de specifieke deskundigheid verschillen de kosten tussen een arbitrage- en een gewone zaak. Een arbitrageprocedure is in de regel fors duurder dan een gewone procedure. Kent de zaak bijvoorbeeld een belang van € 22.000,00, dan bedraagt de waarborgsom bij de Raad van Arbitrage voor de Bouw € 3.750,00 (en wordt afgerekend op basis van de werkelijke kosten). Bij het kantongerecht dient daarentegen ‘slechts’ € 896,00 ter zake de griffierechten te worden betaald.

Of een geschil het beste kan worden voorgelegd aan een arbiter of een gewone rechter is erg casuïstisch en daardoor van te voren moeilijk te bepalen. Indien het geschilpunt bijvoorbeeld zeer bouwtechnisch van aard is, is een arbitrageprocedure doorgaans de beste weg. Een gewone rechter zal om een oordeel over de zaak te kunnen vormen immers voor het bouwtechnische deel een deskundige moeten raadplegen, hetgeen ook kosten met zich mee zal brengen. Is het geschil meer juridisch van aard, dan heeft juist de gewone rechter de voorkeur.

Voorafgaand aan een geschil een bepaalde rechtsgang uitsluiten, kan dus nadelig zijn. Wij adviseren daarom vaak een keuzemogelijkheid in een contract op te nemen. Dat betekent dat de betrokken partij alsdan kan kiezen of hij een geschil voorlegt aan een arbiter of aan een gewone rechter. Op die manier houdt u de touwtjes in eigen hand.