Opdrachtgevers, ontwikkelaars, investeerders, architecten, hoofdaannemers en onderaannemers zijn enkele van de partijen die onderdeel uitmaken van de bouwketen.
Al deze partijen staan in verschillende juridische verhoudingen tot elkaar. Zo sluit de opdrachtgever doorgaans een contract met de hoofdaannemer, die op haar beurt een contract sluit met de onderaannemer. De opdrachtgever en onderaannemer hebben in dat geval geen contractuele relatie met elkaar. Maar wat nu als de onderaannemer gebrekkig werk levert? Kan de opdrachtgever dan toch bij de onderaannemer aankloppen?
Als hoofdregel dient deze vraag ontkennend te worden beantwoord: de opdrachtgever zal voor een gebrek van de onderaannemer bij de hoofdaannemer moeten aankloppen. In 2012 oordeelde de Hoge Raad dat daarop wel een uitzondering mogelijk is.
Afhankelijk van de omstandigheden van het geval kan de opdrachtgever de onderaannemer, met wie hij geen contractuele relatie is aangegaan, met succes aanspreken. In de zaak waarin de Hoge Raad dit arrest wees, was onder meer sprake van de bijzonderheid dat de opdrachtgever rechtstreeks betalingen aan de onderaannemer had verricht zodat deze tot herstel zou overgaan. Andere omstandigheden die volgens de Hoge Raad bijvoorbeeld een rol kunnen spelen zijn: de hoedanigheid van partijen, de wijze waarop de belangen van de onderaannemer in het contract tussen de opdrachtgever en hoofdaannemer zijn meegenomen en de aard en omvang van het nadeel dat voor de onderaannemer dreigt.
Uit lagere rechtspraak zal moeten blijken in welke gevallen de onderaannemer met succes kan worden aangesproken door de opdrachtgever. Het Gerechtshof ‘s–Hertogenbosch heeft op 4 november jl. geoordeeld dat dit in ieder geval niet het geval is wanneer de opdrachtgever onnodig lang geen actie onderneemt en bovendien zijn hoofdaannemer nog kan aanspreken op het herstel van de gebreken. Of dit nu betekent dat de onderaannemer wel aansprakelijk is indien de hoofdaannemer door bijvoorbeeld een faillissement niet meer kan worden aangesproken door de opdrachtgever, laat het Gerechtshof helaas in het midden.
In de rechtspraak zal het toetsingskader van de Hoge Raad uit 2012 de komende tijd naar verwachting verder worden ingekleurd. Wij houden u op de hoogte!